حذف بیولوژیکی ترکیبات سولفیدی از فاضلاب صنایع سرامیک سازی

روش های بیولوژیکی تصفیه پساب به دلیل کاربری آسان، راندمان بالا، هزینه های نصب، راه اندازی و عملیاتی پایین و عدم تولید جریان های خطرناک امروزه مورد توجه قرار گرفته اند. یکی از جریان های آلاینده محیط زیست جریان های پساب آلوده به سولفید می باشند که برای حذف سولفید می بایست از باکتری های اکسیدکننده ترکیبات گوگردی استفاده نمود. از منابعی که احتمال حضور باکتری های اکسیدکننده ترکیبات گوگردی در آنها وجود دارد پساب صنایع مصرف کننده ترکیبات گوگردی می باشند. از جمله این صنایع، صنایع سرامیک است. در این پژوهش برای ارزیابی حذف سولفید توسط باکتری ها از پساب کارخانه سرامیک روناس سمنان نمونه برداری شد. از پساب نمونه برداری شده به عنوان مایع تلقیح استفاده شد و باکتری های موجود در آن غنی سازی شدند. در این مرحله تیوسولفات به عنوان منبع گوگردی مورد استفاده قرار گرفت. برای غنی سازی از ترقیق متوالی استفاده شد که سرانجام سویه های همگن بدست آمد. نتایج آزمایشات نشان داد که باکتری های اکسیدکننده ترکیبات گوگردی در این نمونه موجود بودند که توانستند تیوسولفات را پس از 10 بار ترقیق با نرخ mg/l.h 450 اکسید کنند. در ادامه جمعیت سویه های مورد نظر توسط روش سیکل های متوالی با استفاده از ته نشین سازی افزایش یافت. نرخ حذف ترکیبات گوگردی پس از 8 سیکل متوالی به mg s/l.h 333 افزایش پیدا کرد. باکتری های تیوباسیلوس تیوپاروس نیز بطور همزمان کشت داده شدند. پس از مصرف تیوسولفات، مصرف سولفید توسط باکتری های پساب کارخانه سرامیک و باکتری های تیوباسیلوس تیوپاروس مورد ارزیابی قرار گرفت. باکتری ها توانستند سولفید را به مانند تیوسولفات اکسید کرده و از محلول حذف کنند که نرخ اکسیداسیون باکتری های فاضلاب کارخانه سرامیک بیش از باکتری های تیوباسیلوس تیوپاروس بود. همچنین نتایج آزمایشات نشان داد که حدود 8% از سولفید در طی اکسیداسیون شیمایی اکسید می شود و بقیه آن می بایست به روش بیولوژیکی اکسید شود. همچنین عملکرد باکتری ها در ph های بازی مورد سنجش قرار گرفت. باکتری های حاصل از فاضلاب کارخانه سرامیک عملکرد مناسبی در ph های بازی از خود نشان دادند در حالی که عملکرد باکتری های تیوباسیلوس تیوپاروس در این ph ها بشدت کاسته شد. در بررسی تحمل پذیری باکتری ها به مقادیر بالای سولفید نیز باکتری های پساب کارخانه سرامیک توانستند مقادیر سولفید بیش از mg/l 3000 را حذف کنند اما عملکرد آنها در مقادیر سولفید بیش از mg/l 4000 به شدت کاهش می یابد. در این بین باکتری های تیوباسیلوس تیوپاروس نیز در غلظت سولفید بیش از mg/l 2000 تضعیف شده و قابلیت اکسیداسیون سولفید را از دست می دهند. در ادامه باکتری های پساب کارخانه سرامیک به دلیل عملکرد مناسبشان مورد توجه قرار گرفتند. بررسی اثر دما بر روی آنها نشان می دهد که تا دمای °c45 این باکتری ها عملکرد مناسبی داشته و در دمای بیش از آن توانایی شان به شدت کاهش می یابد. در ادامه توانایی باکتری ها برای تولید سولفور نیز مورد بررسی قرار گرفت. باکتری ها در شرایط بدون هوادهی در داخل محلول و با کمک همزدگی توانستند 4/75% سولفید موجود در داخل محلول را به سولفور عنصری تبدیل کنند. با توجه به عملکرد مناسب باکتری های حاصل از پساب کارخانه سرامیک می توان این باکتری ها را شناسایی و خالص سازی نموده و در مصارف صنعتی مورد استفاده قرار داد.